نکات استفاده و نگهداری از ظروف چدنی

چدن‌ها در واقع آلیاژی از آهن، سیلیکون، منگنز و کمی فسفر و گوگرد هستند که با یکدیگر ترکیب شده‌اند. استحکام و طول‌عمر بالای این ترکیب باعث شده است برای ساختن ظروف آشپزخانه از آن استفاده شود. به‌کاربردن ظروف چدنی در آشپزخانه و طبخ غذا با آنها کار بسیار ساده‌ و لذت‌بخشی است. به قدری راحت که امروزه تقریبا در همه آشپزخانه‌ها ظروف چدنی را می‌توانید پیدا کنید. نگهداری و استفاده‌کردن از ظروف چدنی نکات زیادی دارد که درست رعایت‌کردن همه آنها موجب می‌شود ظرف‌های شما دیرتر خراب شده و زیبایی آنها نیز حفظ شود. به‌طورکلی در این مقاله قصد داریم به این سوالات پاسخ دهیم. که قبل از استفاده از قابلمه چدنی چه باید کرد؟ برای نگهداری از ظروف چدنی چه کارهایی باید انجام دهیم؟

نحوه استفاده از ظروف چدنی برای اولین بار

گفتیم که نگهداری از ظروف چدنی نکات زیادی دارد که همه آنها از اهمیت زیادی برخوردارند. یکی از سوالاتی است تقریبا همه با آن مواجه می‌شوند طرز استفاده از قابلمه چدن برای اولین بار است. اولین اقدامی که برای نگهداری درست از ظروف چدنی باید انجام دهید، روغن‌کاری‌ سطح آن است. به‌این‌صورت که:

  1. ابتدا محلولی از آب و نمک درون ظرف چدنی بریزید و بگذارید روی شعله گاز به‌جوش بیاید
  2. پس از جوش آمدن محلول آب و نمک، این محلول را از داخل ظرف خالی کرده و ظرف را آب کشی کنید
  3. سپس با یک دستمال نرم سطح داخلی ظرف چدنی را خشک کنید
  4. پس از خشک شدن سطح ظرف، نوبت استفاده از روغن است. در این مرحله لازم است کمی روغن آفتابگردان خوراکی یا روغن نارگیل درون ظرف بریزید و تمامی سطح داخلی ظرف را با کمک دستمال کاغذی یا دستمال نرم، به روغن آغشته کنید. توجه کنید که حتما باید کل سطح داخلی ظروف چدنی با یک لایه نازک از روغن پوشانده شود. بعد از این کار باید ظرف را به مدت چندین ساعت کنار بگذارید
  5. پس از چند ساعت روغن اضافی که درون ظرف جمع شده را با دستمال بگیرید و سپس با آب ولرم و یک اسکاچ نرم که به صابون آغشته شده تمام روغن چسبیده به سطح ظرف را از روی آن پاک کنید
  6. خشک کردن سطح ظرف را نیز فراموش نکنید. شاید به خود بگوئید لزوم این کار چیست و چه دلیلی دارد ظروف چدنی را روغن کاری کنیم؟ پاسخ این سوال به تمیز شدن سطح ظروف برمی‌گردد. هنگام تولیدکردن این ظروف کارخانه، ممکن است آلودگی‌هایی به سطح آنها بچسبد. با توجه به فلزی بودن جنس این ظروف، ممکن است زنگ‌زدگی احتمالی در سطح این ظرف‌ها اتفاق بیفتد که با روغن کاری تمام این مسائل از بین می‌روند

نحوه تمیز کردن قابلمه‌ های چدنی

تمیز کردن قابلمه‌ های چدنی در مقاله نکات نگهداری از ظروف چدنی؛ 5 اقدام مهم و تاثیرگذار

یکی دیگر از مهم‌ترین نکات استفاده از ظروف چدنی، نحوه شستشوی آنها است. البته نکات تمیز کردن قابلمه چدنی نکات پیچیده‌ای نیستند و رعایت کردن آنها برای سایر ظروف نیز خالی از لطف نیست. البته خود فرآیند شستشوی آنها پیچیدگی خاصی ندارد و مثل شستشوی بقیه ظروف آشپزخانه است؛ اما وجه تمایز آنها با باقی ظروف در ابزار شستشوی آنها است. ظروف چدنی به طور کلی حساسیت‌های زیادی دارند و از هر ماده شوینده‌ای نباید برای شستشوی آنها بهره برد. حتی اسکاچ شستشو نیز اهمیت دارد و اصلا نباید از اسکاچ‌های زبر یا به اصطلاح سیم ظرفشویی برای شستشوی آنها استفاده کرد. پس از شستشو نیز حتما باید دستمال نرم سطوح این ظروف را پاک کنید تا رطوبتی روی آنها باقی نماند که موجب زنگ‌زدگی آنها شود.

گاهی وقت‌ها ممکن است موادغذایی به سطح ظروف چدنی بچسبند. در این حالت توصیه می شود تا سردشدن ظرف صبر کنید و سپس برای جداکردن غذا از روی ظرف اقدام کنید تا سطح ظرف شما دچار خراشیدگی نشود. در این اقدام بهتر است مقداری آب ولرم یا آب داغ درون ظرف بریزید تا مواد چسبیده شده کمی خیس بخورند. پس از چند ساعت، با یک اسکاچ نرم خیس که آغشته به مایع ظرفشویی و کمی روغن و نمک شده است، به‌راحتی غذای چسبیده به ظروف را جدا کنید. اگر حجم غذای چسبیده به ظرف زیاد نباشد نیازی به روغن و نمک نخواهد بود و تنها با اسکاچ نرم خیس شده و مایع ظرفشویی می‌توانید ظرف را تمیز کنید.

نکات نگهداری از ظروف چدنی

مهم‌ترین نکته‌ای که درباره ظروف چدنی باید رعایت شود، جلوگیری از خراشیده شدن آنهاست. این ظرف‌ها به‌شدت حساس هستند و درصورت ایجاد کوچک ترین خراشیدگی‌ها، خیلی زود دچار زنگ زدگی می‌شوند. استفاده از چنین ظروفی کار بسیار سختی است و مدام باید تلاش کنید غذای چسبیده به ظرف را از آن جدا کنید. از طرفی زنگ زدگی‌هایی که درون ظرف ایجاد می‌شوند با طبخ غذا در آنها، وارد غذا شده و برای سلامتی افراد خانواده تهدید به‌شمار می‌روند.

خراشیده شدن ظروف چدنی در مقاله نکات نگهداری از ظروف چدنی؛ 5 اقدام مهم و تاثیرگذار

روش‌ های افزایش عمر ظروف چدن

 به‌طورکلی نگهداری از ظروف چدنی نسبت به سایر ظروف آشپزخانه اهمیت بیشتری دارد و این مسئله به‌شدت بر افزایش عمر ظروف چدن موثر است. چندین مسئله وجود دارد که رعایت کردن آنها باعث افزایش طول‌عمر ظروف چدنی و سالم ماندن آنها خواهد شد. در ادامه چندین مورد از مهم‌ترین آنها را برای شما بیان می‌کنیم تا با رعایت آنها از آسیب دیدن ظروف چدنی خود جلوگیری کنید.

  • محل نگهداری ظروف چدنی نباید تنگ و کوچک باشد. باید اندازه آن طوری باشد که وقتی قصد دارید ظرفی را خارج کنید به بقیه برخورد نکند و موجب خراشیدگی آنها نشود. البته ممکن است ظرف‌ها خراشیده نشوند؛ اما همان ضربه‌ای که به خاطر برخورد به آنها وارد می‌شود نیز برای آسیب‌دیدن آنها کافی است
  • اگر فضای کافی برای فاصله دادن به ظروف چدنی خود ندارید و مجبورید آنها را روی یکدیگر بچینید، بهتر است بین آنها از دستمال یا حوله استفاده کنید. در اینجا دستمال یا حوله مثل یک ضربه‌گیر عمل کرده و جلوی ضربه‌دیدن یا خراشیدگی ظرف‌ها را می‌گیرد
  • درب ماهیتابه‌ها یا قابلمه‌ها باتوجه‌به غذای در حال پخت، ممکن است بارها و بارها از روی آنها برداشته شوند. اکثر درب‌ها لبه فلزی دارند و اگر در برداشتن و گذاشتن آنها احتیاط نکنید، ممکن است ظروف شما آسیب ببینند. برای جلوگیری از مشکل دو راه حل وجود دارد؛ یکی اینکه درب ظروف چدنی را به آرامی روی آنها جابه‌جا کنید و راه حل دوم هم این است که روی لبه این درب‌ها یک روکش سیلیکونی قرار دهید. با این روکش دیگر درب مستقیما با ظرف برخورد نمی‌کند و آسیبی از آن نمی‌بیند
  • ملاقه یا کف‌گیر بیش از هر وسیله دیگری از آشپزخانه با سطح ظروف چدنی در تماس است. توصیه می‌کنیم هنگام استفاده از ظروف چدنی حتما از کف‌گیرها و قاشق‌های چوبی یا سیلیکونی استفاده کنید. ملاقه‌های فلزی سطح ظروف چدنی را می‌خراشند و موجب آسیب‌دیدن آنها می شوند؛ اما ملاقه‌های چوبی و سیلیکونی این مشکل را به وجود نمی‌آورند
  • یکی از مزیت‌هایی که ظروف چدنی در مقایسه با سایر ظروف دارند، پخش متناسب و یکنواخت گرما در آنهاست. برای استفاده از این ویژگی منحصربه‌فرد ظروف چدنی می‌توانید آنها را مستقیما روی شعله گاز قرار دهید؛ اما حتما باید دقت کنید که شعله آنقدر زیاد نباشد که به بدنه این ظروف نیز سرایت کند. اگر این اتفاق بیفتد سطح بیرونی ظروف چدنی، رنگی شبیه رنگ خاکستری به خود می‌گیرد که ظاهر زیبای آنها را از بین می‌برد

نحوه جلا دادن ظروف چدن

ترکیب سازنده ظروف چدنی باعث شده است سطح این ظروف نچسب باشد و هیچ ماده غذایی به آنها نچسبد. با این حال پس از مدتی استفاده کردن از این ظروف، ممکن است آنها دچار آسیب شده یا کهنه و فرسوده شوند. این اتفاقات باعث می‌شود، قدرت نچسب‌بودن سطح این ظروف کمتر شده و کم کم غذا به آنها بچسبد. برای از بین رفتن این مشکل لازم است هر وقت در استفاده از ظروف چدنی دچار مشکل شدید آنها را جلا بدهید. جلا دادن به این ظروف کار سختی نیست و خودتان در خانه هم می‌توانید این کار را انجام دهید. در ادامه مراحل آن را به طور کامل برای شما توضیح می‌دهیم.

  • برای جلا دادن به ظروف چدنی خود لازم است ابتدا با ابر و مایع ظرفشویی سطح ظرف را از آلودگی‌ها پاک کنید
  • در مرحله بعد با استفاده از روغن آفتابگردان یا روغن نارگیل و دستمال نرم، تمام سطح داخلی و بیرونی ظرف را به روغن آغشته کنید. این کار را آنقدر ادامه دهید تا تمام سطح ظرف روغنی شود
  • پس از روغن‌کاری کردن ظرف، فر را در دمای 200 درجه سانتی گراد گرم کنید و ظرف مورد نظر خود را درون آن قرار دهید. توجه داشته باشید که حتما باید ظرف را به صورت برعکس و در طبقه وسط فر قرار دهید. می‌توانید زیر ظرف یک سینی بگذارید تا روغن درون محفظه فر را کثیف نکند
  • وقتی ظرف چدنی را به‌درستی درون فر گذاشتید، باید 30 دقیقه آن را درون فر نگهدارید تا به‌خوبی گرم شود. پس از اتمام 30 دقیقه ظرف را که خیلی داغ شده است، با احتیاط از فر خارج کنید و بگذارید در گوشه‌ای خنک شود
  • 5 دقیقه پس از خارج کردن ظرف از فر، می‌توانید با استفاده از آب گرم، یک ابر نرم و مایع ظرفشویی روغن‌ها را از سطح آن پاک کنید و سپس ظرف را به‌خوبی با یک دستمال خشک کنید

توجه داشته باشید به‌هیچ‌عنوان پس از خارج کردن ظرف چدنی از فر، آن را زیر آب سرد قرار ندهید. ظروف چدنی در این شرایط خیلی داغ می شوند و برخورد یکباره آنها با آب سرد، آسیب جدی به آنها وارد می‌کند. مراحل گفته شده بهتر است 2 بار دیگر تکرار شوند تا ظرف چدنی شما به خوبی جلا بگیرد و مثل روز اول شود.

جمع‌بندی

نگهداری از ظروف چدنی نسبت به سایر ظروف آشپزخانه از حساسیت‌های بیشتری برخوردار است به طوری که هیچ کدام از کارهایی که لازم است برای استفاده و نگهداری از این ظروف انجام دهیم را برای هیچ یک از ظروف انجام نمی‌دهیم. البته نچسب بودن و طبخ کامل و باکیفیت غذاها، ارزش این نگهداری‌های متفاوت را دارد.

اشتراک گذاری :